HIV/AIDS Tarihçesi ve Belirtileri
HIV/AIDS Nedir?
HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezlik
Virüsü), bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudu enfeksiyonlara ve
hastalıklara karşı savunmasız hale getiren bir virüstür. Tedavi edilmezse, HIV
ilerleyerek AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezlik Sendromu) adı verilen,
bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zarar gördüğü son evreye ulaşabilir.
HIV/AIDS'in Tarihçesi
HIV'in kökeni 20. yüzyılın
başlarına kadar uzanır. Bilim insanları, virüsün Afrika’da şempanzelerde
bulunan SIV (Simian Immunodeficiency Virus) adlı bir virüsten insanlara
geçtiğini düşünmektedir.
HIV/AIDS'in tıbbi olarak fark
edilmesi 1980'lerin başında oldu. 1981 yılında ABD'de doktorlar, bağışıklık
sistemi çökmüş genç erkeklerde nadir rastlanan bir zatürre türü ve Kaposi
sarkomu adı verilen bir kanser çeşidi görüldüğünü rapor etti. Bu vakalar
araştırıldığında ortak nedenin HIV olduğu anlaşıldı.
1983 yılında HIV virüsü
keşfedildi ve kısa sürede dünya genelinde bir salgın haline geldi. 1990’larda
geliştirilen antiretroviral tedaviler (ART) sayesinde HIV artık ölümcül
bir hastalık olmaktan çıkıp kontrol altına alınabilen kronik bir hastalık
haline geldi. Günümüzde HIV ile yaşayan bireyler düzenli tedavi ile sağlıklı ve
uzun bir yaşam sürebilmektedir.
HIV/AIDS'in Belirtileri
HIV'in belirtileri, virüsün
vücuda girdikten sonraki evresine bağlı olarak değişir:
1. Akut HIV
Enfeksiyonu (İlk 2-4 Hafta)
·
Grip benzeri
belirtiler (ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları)
·
Boğaz ağrısı
·
Lenf
bezlerinde şişlik
·
Cilt
döküntüleri
·
Gece
terlemeleri
·
Halsizlik
2. Kronik HIV
Evresi (Yıllarca Sürebilir)
·
Belirgin bir
belirti görülmez
·
Virüs
bağışıklık sistemine zarar vermeye devam eder
3. AIDS Evresi
(Bağışıklık Sistemi Çöktüğünde)
·
Sürekli
enfeksiyonlar (zatürre, mantar enfeksiyonları vb.)
·
Hızlı kilo
kaybı
·
Şiddetli
yorgunluk
·
Kronik ishal
·
Uzun süren
ateş
·
Nörolojik
sorunlar (unutkanlık, odaklanma güçlüğü)
HIV tedavi edilmezse, hastalık
ilerleyerek AIDS'e dönüşebilir ve ölümcül enfeksiyonlara veya kanserlere yol
açabilir. Ancak günümüzde erken teşhis ve düzenli tedavi ile bu süreç büyük
ölçüde kontrol altında tutulabilmektedir.
Uyarı
Bu makale yalnızca bilgilendirme
amaçlıdır. HIV/AIDS ile ilgili herhangi bir şüpheniz varsa, teşhis ve
danışmanlık için mutlaka bir Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına
başvurmalısınız. Tanı koymak için HIV testi yaptırmanız gerekmektedir.
Sonuç
HIV, tedavi edilmediğinde
bağışıklık sistemini yok eden bir virüstür. Ancak erken teşhis ve düzenli ilaç
kullanımı ile HIV pozitif bireyler sağlıklı bir yaşam sürebilir. Korunma
önlemleri ve bilinçli hareket etmek, HIV'in yayılmasını engellemek için kritik
öneme sahiptir.