Su Topu: Tarihsel Gelişimi ve Kuralları
Tarihsel Gelişim
Su topu, yüzme, strateji ve takım oyununu bir araya getiren fiziksel
olarak zorlu bir spordur.
·
1870 - İngiltere: İlk su topu oyunu,
nehirlerde oynanan bir eğlence aktivitesi olarak başladı.
·
1880 - Kurallar Belirlendi: İskoçya'da su
topu, futbol ve ragbi kurallarına dayalı olarak düzenlendi.
·
1900 - Olimpiyatlara Dahil Edildi: Su topu, Paris
Olimpiyatları'nda ilk kez yer aldı.
·
1911 - Uluslararası Standartlar Getirildi: Uluslararası
Yüzme Federasyonu (FINA) tarafından modern kurallar oluşturuldu.
·
1980'ler - Kadın Su Topu: Kadınlar için
profesyonel turnuvalar düzenlenmeye başlandı.
·
2000 - Kadınlar Olimpiyatlara Katıldı: Kadın su
topu, ilk kez Sydney Olimpiyatları'nda resmi branş oldu.
Türkiye’de Su Topu
·
1950’ler: Türkiye’de su topu,
yüzme kulüpleri aracılığıyla oynanmaya başladı.
·
1990’lar: Profesyonel su topu
ligi oluşturuldu.
·
Günümüz: Galatasaray, ENKA
ve Adalar Su Sporları Kulübü gibi takımlar, Türkiye’de su topunun en güçlü
ekipleridir.
·
Türkiye, Avrupa ve Dünya Şampiyonaları’na
katılım sağlamak için çalışmalarına devam etmektedir.
Su Topu Kuralları
(Ayrıntılı)
Su topu, havuzda oynanan ve topu rakip kaleye atarak gol kazanmaya
dayalı bir takım sporudur. Oyunun kuralları detaylıdır ve sıkı yüzme
gerektirir.
1. Oyun Alanı ve
Ekipmanlar
·
Havuz Ölçüleri:
o
Erkekler için 30x20 metre, kadınlar için 25x20
metre havuz kullanılır.
o
Havuz derinliği en az 1.8 metre olmalıdır.
·
Top:
o
Erkekler için 68-71 cm, kadınlar için 65-67
cm çapında özel su topu kullanılır.
·
Kaleler:
o
3 metre genişlikte, 0.9 metre
yükseklikte olur.
·
Oyuncu Donanımı:
o
Bone (mavi veya beyaz), şort ve mayo dışında ek
ekipman kullanılmaz.
2. Takım ve Oyuncu
Pozisyonları
·
Bir takım 7 oyuncudan oluşur:
o
1 kaleci (goalkeeper)
o
6 saha oyuncusu
·
Yedeklerle birlikte toplam 13 kişilik kadro
sahada yer alabilir.
·
Pozisyonlar:
o
Kaleci: Kaleyi korur, tek
elle topu yakalayabilir.
o
Forvet (Center-Forward): Hücumun
lideridir.
o
Savunmacılar (Defenders): Rakip
hücumları durdurmaya çalışır.
o
Kanat Oyuncuları (Wings): Hem savunma
hem de hücumda görev alır.
3. Oyun Süresi ve
Yapısı
·
Dört periyottan oluşur.
·
Periyotlar 8’er dakikadır.
·
Beraberlik durumunda uzatma ve penaltı atışları
yapılır.
·
Her takımın saldırı süresi 30 saniyedir (şut
saati).
4. Oyun Kuralları
·
Hareket:
o
Oyuncular havuzun dibine dokunamaz ve sürekli
hareket etmek zorundadır.
o
Su üstünde kalmak için "eggbeater kick"
(yumurta çırpma tekniği) kullanılır.
·
Top Kullanımı:
o
Oyuncular topu tek elle tutup pas verebilir
(kaleci hariç).
o
Top rakip oyuncunun yüzüne direkt olarak atılamaz.
·
Fauller:
o
Basıçlı müdahale (holding): Rakibi su
altına itmek yasaktır.
o
İki elle topu tutmak (double handling): Yalnızca
kaleci kullanabilir.
o
Hata yapan oyuncu 20 saniye oyun dışı kalır
(exclusion).
o
Üç kez oyun dışı kalan oyuncu, maçtan tamamen çıkar.
5. Gol ve Sayı
Kuralları
·
Gol:
o
Topun tamamı kale çizgisini geçerse gol olur.
o
Şut çekmek için 30 saniye süresi vardır.
·
Serbest Atışlar:
o
Savunma oyuncusu faul yaparsa, rakip takım serbest
atış kazanır.
·
Penaltı Atışları:
o
Kale çizgisine 5 metre mesafeden yapılır.
o
Savunma oyuncusu kaleye yakın bir oyuncuya faul
yaparsa verilir.
6. Oyundan Atılma ve
Disiplin Kuralları
·
Kırmızı Kart: Oyuncu küfür,
sportmenlik dışı hareket veya sert faul yaparsa oyundan tamamen atılır.
·
Üç Faul Kuralı:
o
Aynı oyuncu 3 kez ciddi faul yaparsa oyundan
çıkartılır.
·
Takımın Oyuncu Eksilmesi:
o
3 veya daha fazla oyuncu oyundan atılırsa, takım eksik
kalır ve büyük dezavantaj yaşar.
Dünyaca Ünlü Su Topu
Oyuncuları
·
Dezső Gyarmati (Macaristan): Olimpiyat
tarihinin en başarılı su topu oyuncusu.
·
Tony Azevedo (ABD): Modern dönemin en iyi
su topu oyuncularından biri.
·
Tamás Kásás (Macaristan): 3 kez
Olimpiyat şampiyonu.
·
Ratko Rudić (Hırvatistan): Hem oyuncu
hem de başarılı bir koç.
·
Maggie Steffens (ABD): Kadın su
topunda rekorlara sahip oyuncu.
Sonuç
Su topu, fiziksel dayanıklılık, taktiksel zeka ve hızlı karar verme
becerileri gerektiren bir su sporudur. Türkiye’de profesyonel liglerde
oynanmaktadır ve uluslararası arenada gelişim göstermektedir.